برای مقابله با تنش آبی باید از دهه ۷۰ شروع می کردیم | ترسالی هم مشکل ناترازی آب را حل نمی کند
بازار، گروه آب و انرژی: با وجود بارش های اخیر میزان ورودی آب به سدها همچنان نسبت به سال آبی گذشته ۲۱ درصد کمتر است. از طرفی آمارهای منتشر شده نشان می دهد که تنها ۴۰ درصد ظرفیت سدها پر بوده و مابقی همچنان خالی است. با این وجود همچنان در برخی از شهرهای خشک و کم آب برخی از مسئولین اصرار به توسعه صنایع آب بر دارند. انوش نوریاسفندیاری دبیر اندیشکده آب با بیان اینکه ایران از کمبود مزمن آب رنج می برد و یک یا دو سال تر سالی آن را درمان نمی کند، در اینباره به بازار می گوید: شکافی عمیق و مستمری بین عرضه و تقاضای آب وجود دارد. هر سال که بارندگی ها کمتر و در مقابل مقدار برداشت بیشتر می شود، این شکاف هم عمیق تر می شود. بماند که حالا همچنان بارندگی ها در کشور کمتر از سال گذشته و متوسط دراز مدت است.
شکافی عمیق و مستمری بین عرضه و تقاضای آب وجود دارد و با یک یا دو سال ترسالی مشکل بحران و ناترازی آب در کشور ما حل نمی شود
او که معتقد است برای مقابله با کم آبی خیلی دیر اقدام کردیم و با وجود شرایط بحرانی کشور همچنان برخی از دستگاه توجهی به این مساله ندارند، گفت: کشورهایی هستند که کمتر از ۲۵ درصد از آب تجدیدپذیر خود استفاده میکنند، تنش آبی ندارند. کشورهای که ۲۵ تا ۵۰ درصد منابع آبی خود را مصرف می کنند کم تنش، کشورهایی که بین ۵۰ تا ۷۵ درصد آب خود را مصرف می کنند تنش آبی در آنها متوسط و کشورهایی که ۷۵ تا ۱۰۰ درصد آب های خود را استفاده می کنند با تنش آبی زیادی مواجه بوده و کشورهایی که بیش از ۱۰۰ درصد منابع آبی خود را مصرف می کنند، بحرانی هستند.
او با بیان اینکه ایران که در دهه ۱۳۴۰ «کمتنش» محسوب میشد، ادامه داد: بی توجهی به مساله برداشت آب موجب شده که در در دهه ۱۳۷۰ به کشورهای با «تنش متوسط» بپیوندیم. اما حالا در میان کشورهایی با «تنش زیاد» بوده و ممکن است چند سال بعد به شرایط بحرانی برسیم.
او معتقد است که اگر از همان دهه ۷۰ روی مساله مدیریت برداشت آب و برنامه ریزی برای مصرف اقدام میکردیم تا امروز دچار چنین تنش آبی نبودیم. البته در آن سال ها هم هشدارهایی در اینباره داده شد، اما متاسفانه گوش کسی بدهکار نبود و حتی در برخی مواقع عکس هشدارها و راه حل های اعلامی دولت ها رفتار کردند.
اگر دیر بجنبیم و سبک زندگی و چیدمان توسعه را تغییر ندهیم و به سمت تغییر ریل اقتصاد کشور از سیاستهای آبمحور به سیاستهای تولید اقتصاد غیرآبمحور نرویم وضعیت زیست در ایران به مراتب خطرناکتر خواهد شد
این کارشناس حوزه آب با بیان اینکه اقتصاددانان سالهاست درباره شش ابرچالش اقتصادی که آب یکی از آنهاست هشدار میدهند اما سیاستمداران نسبت به آن بیاعتنا هستند، ادامه داد: اگر دیر بجنبیم و سبک زندگی و چیدمان توسعه را تغییر ندهیم و به سمت تغییر ریل اقتصاد کشور از سیاستهای آبمحور به سیاستهای تولید اقتصاد غیرآبمحور نرویم وضعیت زیست در ایران به مراتب خطرناکتر خواهد شد.
کاهش ۶ درصدی موجودی سدها
بر اساس تازهترین گزارش دفتر اطلاعات و دادههای آب شرکت مدیریت منابع آب ایران، حجم آب موجود در سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری در حالی به رقم ۱۹ میلیارد و ۹۶۰ میلیون مترمکعب رسیده که این رقم در سال آبی گذشته ۲۱ میلیارد و ۱۹۰ میلیون مترمکعب بوده است و کاهش ۶ درصدی دارد.
میزان آب ورودی به سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری (ابتدای مهر) تا ۸ بهمنماه ۷ میلیارد و ۳۶۰ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به مدت مشابه در سال آبی گذشته ۲۱ درصد کاهش را نشان میدهد.
میزان آب ورودی به سدهای کشور در سال آبی گذشته (ابتدای مهر ۱۴۰۰ تا آخر شهریور ۱۴۰۱) طی مهر تا اول بهمنماه سال گذشته ۹ میلیارد و ۲۷۰ میلیون مترمکعب بوده است که مقایسه آن با مدت مشابه سال آبی جاری کاهش ورودی به سدها را نشان میدهد.
حجم خروجی آب از سدها نیز از ابتدای سال آبی جاری تا ۸ بهمنماه رقم ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب است، درحالیکه این میزان در مدت مشابه سال گذشته ۷ میلیارد و ۳۸۰ میلیون مترمکعب بوده و کاهشی به میزان ۱۲ درصد یافته است. درصد پُرشدگی سدها تا ۸ بهمنماه به ۴۰ درصد رسیده است.
به گفته مسئولان، امسال خشکترین پاییز در ۵۰ سال گذشته را پشت سر گذاشتیم. باتوجهبه اینکه ایران در کمربند خشک جهانی قرار گرفته است و حدود یکسوم متوسط جهانی بارندگی دارد که متناسب با جمعیت و وسعت کشورمان نیست، صرفهجویی در مصارف آب و سازگاری با کمآبی توسط همه نهادها و سازمانها ضروری است.
منبع: tahlilbazaar-203067